ನವದೆಹಲಿ | ವ್ಯವಹಾರ ಅಥವಾ ಸಾಲದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ ಚೆಕ್ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಗದಾಯಿಸದ ಸಂದರ್ಭ ‘ಚೆಕ್ ಬೌನ್ಸ್’ (Cheque bounce) ಪ್ರಕರಣ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಗಂಭೀರವಾದ ದಂಡನೀಯ ಅಪರಾಧವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಣದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಅಥವಾ ಇನ್ನಾವುದೇ ತಾಂತ್ರಿಕ ಕಾರಣದಿಂದ ಚೆಕ್ ಫೇಲ್ (Cheque bounce) ಆದಾಗ, ಚೆಕ್ ನೀಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಇದನ್ನು ಓದಿ :Business Plan | ಉದ್ಯಮವನ್ನ ಒಬ್ಬರೇ ಮಾಡಿದ್ರೆ ಬೆಸ್ಟಾ..? ಪಾರ್ಟ್ನರ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ್ರೆ ಬೆಸ್ಟಾ..?
ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 138 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾನೂನು ಪ್ರಕಾರ, ಯಾರಾದರೂ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಹಣ ಇಲ್ಲದ ಚೆಕ್ ನೀಡಿದರೆ, ಅವರು ಅಪರಾಧಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಬೌನ್ಸ್ ಆದ ಬಳಿಕ, ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಚೆಕ್ ನೀಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ 15 ದಿನಗಳೊಳಗೆ ನೋಟಿಸ್‌ ಕಳುಹಿಸಬೇಕು. ಈ ನೋಟಿಸ್‌ಗೆ ಉತ್ತರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಹಣ ಹಿಂತಿರುಗಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ, 30 ದಿನಗಳೊಳಗೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಚೆಕ್ ಬೌನ್ಸ್ (Cheque bounce) ಆರೋಪಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ಏನು..?
ಚೆಕ್ ಬೌನ್ಸ್ (Cheque bounce) ಆರೋಪಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ 6 ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ 2 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ಅಥವಾ ದಂಡ (ಆರ್ಥಿಕ ದಂಡ), ಅಥವಾ ಎರಡೂ ವಿಧಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ದಂಡದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಚೆಕ್ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವಿಧಿಸಬಹುದು.
ಈ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಲದ ವಾಪಾಸಿನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ಹಣಕಾಸು ಸಂಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಪೀಡಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಆರೋಪಿಗೆ ಹಣ ಮರುಪಾವತಿಸಲು ಆದೇಶ ನೀಡಬಹುದು.
ಸಾರಾಂಶವಾಗಿ, ಚೆಕ್ ಬೌನ್ಸ್ ಕೇವಲ ಹಣದ ವ್ಯವಹಾರವಲ್ಲ; ಅದು ನಂಬಿಕೆ ಮೆರೆಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುವವರು ಕಾನೂನಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ.
